Jak wybrać elektryczną hulajnogę, czyli podstawowe parametry i ich znaczenie.
[aktualizacja tekstu - 27 styczeń 2022]
Główny problem z trafnym wyborem i zakupem elektrycznej hulajnogi w internecie polega na tym, że na zdjęciu tania zabawka dla dzieciaka wygląda łudząco podobnie do profesjonalnego, wysokiej klasy sprzętu, którym możemy przejechać wiele tysięcy kilometrów i będzie nam służył przez długie lata. Wyzwanie jest tym większe, że rynek jest już zalany mnogością ofert, a jednocześnie na tyle młody, że większość poszukujących błądzi tutaj niczym we mgle starając się dokonać trafnego i racjonalnego finansowo wyboru.
Mam nadzieję, że ten artykuł będzie przydatnym drogowskazem dla tych z was, którzy chcą dokonać wyboru świadomego i adekwatnego do swoich potrzeb. Omówimy po kolei najważniejsze parametry hulajnogi elektrycznej oraz ich praktyczne znaczenie. Bez względu na to czy planujesz zamówić swój sprzęt przez internet (dopytaj wtedy koniecznie o warunki serwisu sprzętu) czy też wybrać się do lokalnego salonu sprzedaży - warto żebyś wiedział co dla Ciebie będzie ważne i na co masz zwrócić uwagę:
Solidność konstrukcji, jakość wykonania
Takiego parametru nie znajdziecie w żadnej specyfikacji jednak jest on absolutnie kluczowy i dlatego omówimy go na samym wstępie. Nie ma niezawodnej metody na odróżnienie dobrej jakości sprzętu o ładnie wyglądającej imitacji, jednak pierwszym wyznacznikiem może być tutaj cena. W szczególności tanie “okazje” internetowe niezwykle rzadko okazują się trafnym zakupem. Warto wiedzieć, że (1) chińskie fabryki opanowały do perfekcji produkcję podróbek oraz (2) właściciele największych marek często świadomie zlecają produkcję tego samego produktu fabrykom drastycznie różniącym się jakością i kosztem produkcji. Takie produkty co do zasady przeznaczane są na rynki o innych wymaganiach jakościowych i zasobności portfela. Jeśli więc widzisz markową hulajnogę w wyjątkowo "okazyjnej" cenie - zachowaj czujność. W szczególności kanał sprzedaży internetowej boryka się tutaj z graczami nastawionymi na szyką sprzedaż i łatwy zysk. W przypadku sprzedaży w stacjonarnych salonach sprzedaży problem ten w praktyce nie istnieje ponieważ: (1) klient może dużo łatwiej przed zakupem zauważyć szczegóły świadczące o niskiej jakości wykonania, (2) salon buduje długofalowo swoją markę na rynku lokalnym i najzwyczajniej w świecie nie opłaca mu się wprowadzać produktów kiepskiej jakości.
Waga i rozmiary
Te parametry są decydujące jeśli chodzi o przewidywany sposób korzystania z hulajnogi. Jeśli potrzebujesz podręcznego urządzenia, które złożysz i zabierzesz wszędzie ze sobą nie martwiąc się o miejsce do jego parkowania - szukaj lekkich konstrukcji kompaktowych o wadze w okolicach 10 kg. Taką hulajnogę swobodnie wrzucisz do bagażnika samochodu, zabierzesz ze sobą do biura czy nawet zmieścisz pod stolikiem w kawiarni. Jeśli bliższy Ci jest styl użytkowania roweru czy skutera możesz spokojnie rozważyć cięższe konstrukcje z większymi kołami.
Koła
Rozmiar ma znaczenie. Średnica i rodzaj kół to podstawowy czynnik decydujący o komforcie i bezpieczeństwie jazdy i możliwych zastosowaniach elektrycznej hulajnogi. Tanie, lekkie konstrukcje mają zazwyczaj małe kółka 5 calowe, które świetnie nadają się do jazdy po idealnie gładkim asfalcie lub betonie ...i w praktyce tylko tam. Jazda po kostce chodnikowej, nawet równo ułożonej, jest już mało komfortowa a przeciętnej jakości chodnik może stanowić wręcz zagrożenie dla użytkownika takiej hulajnogi. Optymalnym rozwiązaniem dla lekkich konstrukcji kompaktowych jest średnica kół 8 - 8,5 cali z pompowanymi oponami. Jeśli większość twoich tras będą stanowiły ścieżki asfaltowe ale chcesz bez obawy wjechać też na kostkę czy niezbyt idealnie ułożone płyty chodnikowe na tekich kółkach już dasz radę. Jeśli bardziej cenisz sobie komfort i bezpieczeństwo jazdy niż łatwość chowania hulajnogi do bagażnika warto jednak rozważyć wybór kół pompowanych o średnicy 10 cali lub większej. Koła o małych średnicach (poniżej 8 cali) zazwyczaj nie mają pompowanych opon i służą do jazdy po idealnie gładkich powierzchniach, do "normalnego" użytku stosuje się koła minimum 8 calowe przy czym koła pełne, bez pompowanej opony stosowane są tylko w konstrukcjach z dodatkową amortyzacją. Koła pełne mają gorszą przyczepność, bardzo słabo amortyzują drgania i generalnie nie zaleca się ich stosowania jeśli konstrukcja hulajnogi nie posiada dodatkowej amortyzacji (o tym poniżej). Zalety koła pełnego to nieco mniejsze zużycie energii oraz brak niebezpieczeństwa przebicia opony/dętki - w naszej bilans korzyści i problemów przemawia jednak zdecydowanie na korzyść kół pompowanych.
Amortyzatory
Lżejsze konstrukcje nie mają amortyzowanych kół co jest dopuszczalne jeśli mamy pompowane koła o średnicy minimum 8 cali a optymalnie 10 cali. W droższych i cięższych konstrukcjach stosowana jest dodatkowo amortyzacja obu kół (tylko nieliczne konstrukcje mają amortyzację jednego koła). Amortyzacja bez wątpenia dodatkowo poprawia komfort i bezpieczeństwo jazdy. Jeśli decydujemy się na droższą i cięższą hulajnogę amortyzatory są właściwie tutaj standardem. Warto wówczas jednak w praktyce przetestować i porównać różne modele ponieważ jakość pracy amortyzacji bardzo mocno związana jest z wagą użytkownika. Sztywne zawieszenie będzie słabo pracować z lekkim użytkownikiem, niektóre konstrukcje mają możliwość regulacji sztywności zawieszenia inne mają stałe parametry i wtedy warto dobrać odpowiedni model do swojej wagi. Należy pamiętać, że właściwie dobrane amortyzatory nie tylko podnoszą komfort i bezpieczeństwo jazdy ale też znacząco poprawiają żywotność urządzenia chroniąc przed drganiami tak ważne elementy jak bateria czy elektroniczne układy sterujące.
Zasięg na jednym ładowaniu baterii
Pojemność bateria jest istotnym czynnikiem kosztowym przy zakupie elektrycznej hulajnogi, warto więć ją dobrac optymalnie. Podstawowa sugestia jest taka żeby dobrać zasięć baterii jako 200%-300% przewidywanego dziennego dystansu. Dlaczego? Pełne ładowanie baterii trwa kilka godzin więc dobrze jest mieć zapas energii na cały dzień i podłączać do ładowarki dopiero wieczorem. Dwukrotny zapas zasięgu przyda się na niekorzystne warunki (wiatr, niska temperatura) oraz na sytuacje losowe gdy trzeba pojechać dalej. Poza swobodą użytkowania taki zapas pojemności będzie dodatkowo bardzo korzystny dla żywotności baterii, która znacząco się poprawia jeśli bateria nie jest zbyt głęboko rozładowywana i "nie męczy" się zbytnio podczas pracy. Jeśli zapewnienie zapasu zasięgu na cały dzień jest niemożliwe lub zbyt kosztowne to możemy jednak zaplanować doładowawywanie hulajnogi w ciągu dnia - np. bezpośrednio po przyjechaniu pracy podłączamy ją do gniazdka. Tak przy okazji - ładowarka do hulajnogi elektrycznej jest wielkości ładowarki do laptopa, można ją więc spokojnie zabrać ze sobą do pracy, albo zakupić dodatkową jeśli ładowanie w dwóch miejscach będzie częste. W konteście łądowania w biurze z kolei warto nadmienić, że zużycie energii na ładowanie hulajnogi elektrycznej jest bardzo małe - średni koszt jednego pełnego ładowania hulajnogi elektrycznej to około 20 groszy.
Czas ładowania baterii
Ten parametr będzie dla Ciebie ważny tylko wtedy gdy zasięg na jednym ładowaniu nie wystarcza Ci na cały dzień. Jeśli na przykład Twój scenariusz jest taki, że po przyjeździe do biura potrzebujesz doładować baterię by mieć zapas na drogę powrotną, czy dodatkowe kursy po mieście, zwróć uwagę czy czas potrzebny na doładowanie do pełna pozwoli Ci swobodnie korzystać z tego urządzenia w ciągu dnia. Czas pełnego ładowania baterii wynosi pomiędzy 2 a 8 godzin i należy pamiętać, że dotyczy on sytuacji gdy mamy baterię całkowicie rozładowaną. Jeśli bateria nie jest całkowicie rozładowana rzeczywisty czas będzie odpowiednio krótszy.
Moc silnika
To parametr, który decyduje o tym jak szybka i dynamiczna jest nasza hulajnoga, jak sobie poradzi przy danej masie użytkownika z podjazdem pod górę czy z jazdą pod wiatr. Teoretycznie moc silnika decyduje też o prędkości maksymalnej ale z racji ograniczeń prawnych jakie weszły w Polsce w 2021 roku (obowiązek ograniczenia do 20 km/h) ten wątek pominiemy tutaj milczeniem. Podstawowa, najczęściej spotykana moc silnika w hulajnogach elektrycznych to 250W. Taki silnik wystarczy żeby osobę o masie do 100 kg na w miarę płaskiej powierzchni transportować w prędkościami do 20/25 km/h. Nie są to demony przyspieszenia, zazwyczaj zwalniają w widoczny sosób na podjazdach a przy cięższych osobach czy też przy mocnym wietrze czołowym mogą wręcz odmówić chwilowo dalszej współpracy. Jeśli budżet na to pozwala warto więc wybrać nieco mocniejszy silnik, chociażby 300W zamiast standardowej 250-tki. Pamiętajcie że zapas mocy w silnku nie wpłynie znacząco na zużycie energii, on się po prostu przyda w trudniejszych warunkach - a na zużycie energii wpływa przede wszytskim technika jazdy. Im mocniejszy silnik tym ważniejsze jest posiadanie mechanizmu odzyskiwania energii kinetycznej podczas hamowania. Jest to tzw. system KERS, który w mocniejszych hulajnogach jest standardem a w przypadku silników do 250W jest z kolei bardzo rzadko stosowany gdyż jest tam mało wydajny.
Prędkość maksymalna
Teoretycznie wartość tego parametru powinna zostać ujednolicona gdyż regulacje prawne wprowadzone w 2021 roku w Polsce wprowadziły obowiązaek konstrukcyjnego ograniczenia prędkości do 20 km/h. Jednak wielu producentów nawet jeśli spełnia wymagany prawem obowiązek "zablokowania prędkości" , podaje nadal pierwotną konstrukcyjną prędkość maksymalną pojazdu przed zablokowaniem. Ten parametr przestał więc stonowić dla użytkowników praktyczne znaczenie poza sytuacjami gdy: (1) stanowi on dla nas pewien wyznacznik ogólnej jakości konstrukcji (2) zamierzamy kożystać ze sprzętu w miescach/okolicznościach wyłączonych z przepisów polskiego prawa o ruchu drogowym.
Maksymalne obciążenie
Dobranie odpowiedniego modelu do swojej wagi jest bardzo ważne. Ten parametr określa maksymalną wagę powyżej, której konstrukcja hulajnogi może ulec uszkodzeniu lub szybkiemu zużyciu. Standardem jest obciążenie do 100 kg, mocniejsze hulajnogi ogólnie dostępne w sprzedaży mają obciązenie do 120 kg. Osoby cieższe muszą szukać specjalnych modeli sprowadzanych zazwyczaj na zamówienie. Poza maksymalnym obciązeniem osoby ważące powyżej 80 kg powinny też brać poprawkę na wcześniej opisane parametry dotyczące osiągów i tak dobrać model by zapewnić sobie odpowiedni zapas mocy silnika, wydajności baterii, zasięgu - lub też pogodzić się z faktem że w ich przypadku osiągi te będą niższe.
***
Andrzej Lesiak
Poradnik
Artykuł
